Cemal TAŞ ile “Hey Allah’ın Zalımları: Dersim 1938 Anlatıları”
Tarihsel, toplumsal ve nesiller boyu yaralanmalardan; diğer bir deyişle travmalardan bahsedildiğinde Türkiye’de ilk akla gelen uzamlardan biri kuşkusuz Dersim ve 1938 olurdu.
Bu hafta Güzel Çarşamba Buluşmaları’nın konuğu olan Cemal Taş, yıllarını Dersim’in “gerçekliği”ni doğrudan tanıklar ve tanıklıklarla ortaya koyan çalışmalara adamış bir insan.
Moderatörümüz sevgili Nermin Biter.
Toplumsal ve kültürel hafızasının, ezelden beri yok edilmeye çalışıldığı Dersim ve Dersim Halkı hakkında yapılan sözlü tarih çalışmalarının önemli isimlerinden olan araştırmacı-yazarımızla, 1938 sürecinde Dersim’de yaşananları gerek içerden gerek dışardan doğrudan öznelerin anlatılarıyla ele alan kitabı hakkında konuşmak üzere buluşuyoruz.
Cemal TAŞ
1960 yılında Dersim’in Hozat ilçesine bağlı Muskırage köyünde doğdu. İlkokulu Rengule köyünde, ortaokul ve liseyi İstanbul’da okudu. Henüz çok genç yaşlardan itibaren folklora ilgi duydu. Dersim’in yerel tarihi ile ilgili alan araştırmaları yaptı. 1990’lardan beri ana dili Kırmancki ile sözlü tarih çalışmaları yapmaktadır. İstanbul Tunceliler Derneği yöneticiliği yaptı. Dersim isimli dergide yayın kurulunda görev aldı. Tij Yayıncılık kurucularındandır. Yurt içinde ve yurt dışında yayımlanan birçok süreli dergi ve gazetelerde Türkçe ve Kırmancki yazıları yayımlandı. Senaryo öyküleri ve söz yazarlığı da yapan araştırmacı yazar Cemal Taş, Munzur Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde, eğitimine devam etmektedir. Dersim üzerine olan önemli derleme kitaplarda da yazıları olan Taş’ın günümüze kadar basılmış kitapları “Roê Kırmenciyê”, “Külden Evler: Dersim’de Yakılan Evlerin Öyküsü”, “Dersim Halk Ezgileri Kılame Kırmanciye”, “Dağların Kayıp Anahtarı: 1938 Dersim Anlatıları” ve son kitabı “Hey Allah’ın Zalımları: Dersim 1938 Anlatıları” dır. Aynı zamanda Nilüfer Saltık’la beraber, 1937-38’de Dersim’de yaşananları ağıtlar, fotoğraflar ve belgelerle ortaya koyan “Ağıtların Diliyle Dersim 38 Tertele” isimli kapsamlı bir etnomüzikoloji çalışması da bulunmaktadır.
