Cumhuriyetin 100. yılında Kürt Sorunu başlıklı bir söyleşi yapacağız.
Moderatörümüz Cem Terzi
Cumhuriyetin yüzüncü yılı güzellemelerinden yorulduysak, Kemalist anlatıdan çıkıp gerçeklere bakma zamanı gelmiş demektir!
Evet cumhuriyet padişah ile tebaası arasındaki ilişkiyi yıkmış ve herkesin yurttaş olarak kamu hayatına katılması için bir imkan yaratmıştır ama sınıfsal karakteri yüzünden eşitlikçi olamamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti bir sınıf cumhuriyetidir. Adını koyalım; Türkiye Cumhuriyeti bir burjuva cumhuriyetidir. Bunu söylemeden cumhuriyet güzellemeleri yapmak insanları kandırmaya çalışmaktır.
Burjuva cumhuriyeti demek biçimsel olarak hukuki olarak var olan eşitliğin yaşama asla geçirilememesi demektir. Gerçek yaşamda çok büyük bir eşitsizliğin sürüp gitmesi demektir.
Yüz yıllık cumhuriyeti halka bir ilerleme olarak anlatırsanız, emekçi halka düşman olduğunu söylemezseniz gerçeği gizlemiş olursunuz.
Başta Kürt halkı olmak üzere ezilen uluslardan, başta Alevi inancı olmak üzere ezilen inançlardan bahsetmezseniz sınıf cumhuriyeti söylemi de yetersiz kalır.
Kürt sorunu, ana sınıfsal / yapısal sorunun yanı sıra süreklilik kazanmış ve devasa boyutlara gelmiştir.
Burjuva devrimleri ve burjuva cumhuriyetleri, soykırımlar, köleleştirmeler, etnik arındırmalar ve halkları zorla yerinden etmeler yoluyla gerçekleşirler.
Milli mücadele sadece emperyalizme karşı verilmiş bir savaştan ibaret değildir. Elde kalan topraklarda buranın yerlisi olan Ermenilere, Rumlara karşı, milletlerarası bir savaştır. Gayri-Müslim nüfus Anadolu’dan sürülmüştür.
Şiddet ve inkar siyaseti üzerine bina edilen Cumhuriyetin yüzyılı, bastırılmış veya yok edilmiş kimlikleri, oluşmamış ve oturmamış bir toplum yapısını, tamamlanamamış bir ulus devlet projesini, çözülmemiş ve yüzleşilememiş meseleler ile iç içe geçmiş birçok farklı katmanı içinde barındırmaktadır.
İşte Cumhuriyetin yüzüncü yılında Kürt sorununa buradan bakmaya çalışacağız.
Mesut Yeğen kimdir?
Mesut Yeğen 1964’te Siverek’te doğdu. Ankara Atatürk Lisesinden mezun oldu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyoloji Bölümünden lisans (1986) ve yüksek lisans (1989), Essex Üniversitesi Sosyoloji Bölümünden doktora (1994) derecesini aldı. Anadolu Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve İstanbul Şehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümlerinde öğretim üyesi olarak çalıştı. Halen Reform Enstitüsünde çalışıyor ve Kürt Tarihi dergisinin editörlüğünü yapıyor. Milliyetçilik, Vatandaşlık ve Kürt meselesi üzerine çalışıyor.
Yayımlanmış kitapları: Devlet Söyleminde Kürt Sorunu (İletişim, 1999), Müstakbel Türk’ten Sözde Vatandaşa: Cumhuriyet ve Kürtler (İletişim, 2006), Son Kürt İsyanı (İletişim, 2011), İngiliz Belgelerinde Kürdistan (Dipnot, 2012), Kürtler Ne İstiyor: Kürdistan’da Etnik Kimlik, Dindarlık, Sınıf ve Seçimler (İletişim, 2016) (Uğraş Ulaş Tol ve Mehmet Ali Çalışkan’la birlikte).