Nilgün TOKER ile
Göçmen ve Mülteci Meselesine
İnsan Hakları Perspektifi
İle Bakmak

Moderatör : Çiler ÇİLİNGİROĞLU
5 Mart 2025

Nilgün Toker insan hakları bakış açısını kapsayıcı bir siyaset için gerekli görüyor: “İnsan hakları kavramından hareketle göçmen sorununa bakmanın kendisi bizzat göçmenliğin esasına dair bir gerçeği açığa vurur: Göçmenler yurttaşlık statüsünü kaybetmiş, tanınmış hak taşıyıcısı kişi olma vasfını “geride” bırakmış, artık sadece “insan” olma vasfıyla tanımlanmaya başlamış bireyler olarak görüldüğünde, devletlerin göçmenleri içine kapattığı tanım, “soyut insan” tanımı oluyor ve dolayısıyla yurttaş olmayanın sahip olabileceği “sınırlı” hakların çerçevesi için insan hakları kavramına başvuruluyor.

Bu durum, göçmenlerin yurttaş olmalarının sınırını çizen bir kavram olarak insan hakları kavramının iş görmesi demektir. Başka deyişle, yurttaşlar arasında yaşayacak ama yurttaş sayılmayacak olmayı meşrulaştırmak için başvurulan “soyut” bir referans olarak iş görüyor insan hakları kavramı.

Bu bakış açısı, göçmenleri yaşadıkları ortamın gerçek parçası olmalarını baştan engelleyen bir bakış açısısıdır.

Bunun karşısına insan hakları kavramını hakların birbirinden ayrılamayacak bütünselliğine işaret eden, insan özgürlüğünün ifadesi olan hakların sınırlandırılmayacağını bildiren ve hak taşıyıcılığının hakkın gerçek kılınma gücünü de talep ettiğini buyuran bir insan hakları bakış açısına yerleşmeliyiz. Ancak böylece göçmenliği “belirsiz”, niteliksizleştirilmiş, tanımsız bir “işaret eden” olmaktan çıkarabilir ve bir yere “yeni” yerleşen kişinin, o yerli olmasını sağlayacak, dışlayıcı değil kapsayıcı bir siyaset için gerekli insan hakları bakış açısı ortaya koyabiliriz.
Bu anlamda insan hakları bakış açısı, aslında göçmenleri içine sokuldukları tanımsızlıktan çıkararak yeniden “kişi” yapmanın siyaseti olarak okunmalıdır.”

Nilgün Hoca’nın meseleye bakışı böyle. Konuyu güncel durum özelinde ayrıntıları ile tartışma fırsatı bulacağız.

Toplantı dernek binamızda yüz yüze gerçekleşecek.

Nilgün Toker kimdir?

1961’de Dinar’da doğdu. ODTÜ Matematik Bölümü’nde başladığı üniversite öğrenimini Ege Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde tamamladı. Aynı bölümde yüksek lisans (Doğal Hukuk Geleneğinde Locke’un “Yönetim Üzerine İki İnceleme”sinin Yeri), Paris vııı Saint Denis Üniversitesi’nde doktora yaptı (Arendt ve Habermas’ta İktidar ve Meşruiyet İlişkisi).
Ege Üniversitesi Felsefe Bölümü öğretim üyesiyken 7 Ocak 2017’de ihraç edilen Toker, Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) Yönetim Kurulu ve İzmir Dayanışma ve Bilimsel Araştırma Derneği (İDA) üyesi.
Aynı zamanda Toplum ve Bilim Dergisi’nin editörlüğünü yürütüyor.