Bu söyleşide Michel Foucault’nun iktidar ve biyoiktidar arasında yaptığı ayrıma odaklanarak çağdaş toplumların siyasal işleyişlerini biyopolitika kavramı çervesinde nasıl açıkladığına odaklanmayı planlıyoruz. Bu uğurda öncelikle Foucault’nun hükümranlık modeli dediği geleneksel iktidar formunu nasıl ele aldığına bakacağız. Ardından siyasal alanda yeni olanın doğuşunu duyuran biyoiktidar çağının nasıl bir kırılmayla meydana geldiğini, ölüm ve yaşam denkleminde siyasetin nasıl bir yaşam siyasetine dönüştüğünü, artık negatif ve baskıcı bir formdan çıkarak nasıl pozitif ve üretken bir yapıya büründüğünü göreceğiz.
Öldürmek yerine yaşatmayı amaç edinen, bireyin bedensel ve ruhsal terbiyesiyle birlikte nüfusun genel yaşam dinamiklerinin gözetimini üstlenen bu Foucaultcu iktidar kavrayışının beraberinde getirdiği eleştirilerin belki de en kuvvetlisi Giorgio Agamben’e aittir. Söyleşinin ikinci kısmında biyoiktidarı egemenlik, kamp ve çıplak insan kavramları etrafında baskıcı bir zeminde tartışan İtalyan düşünürün siyaset teorisini ana hatlarıyla irdeleyeceğiz.
Sonuç olarak Foucault ve Agamben arasındaki bu tek taraflı polemik etrafında, içinde bulunduğumuz coğrafyada, biyopolitikanın baskıcı ve üretken mekanizmalarına yönelik somut örnekler sunarak, mevcut siyasal iktidarın işleyiş biçimine farklı bir yerden ışık tutmaya çalışacağız. Bu örneklerin beraberinde getirdiği ya da doğurduğu muhtemel sorular üzerine tartışmak bu söyleşinin nihai hedefini oluşturuyor.
Onur Kartal kimdir?
Onur Kartal: Hacettepe Üniversitesi Felsefe Bölümü mezunudur. Doktora derecesini yine aynı bölümde almıştır. Başkasının Politikası: Husserl, Heidegger, Levinas ve Yaşayan Ölüler: Sinema, Biyopolitika ve Felsefe kitaplarınınyazarı, Biyopolitika Cilt 1: Platon’dan Arendt’eBiyopolitikanın Felsefi Kökenleri, Biyopolitika Cilt 2: Foucault’dan Günümüze Biyopolitikanın İzdüşümleri ve Biyopolitika Cilt 3: Biyoiktidarın Suretleri-Yaşam İpotek Altında kitaplarının editörüdür. Perdeye Yansıyan Kavga: Yılmaz Güney’den Emin Alper’e Politik Sinema kitabını Burcu Şenel’le birlikte derlemiştir. Yeni Kültürel Çalışmalar: Kuramsal Serüvenler ve Communitas: Topluluğun Kökeni ve Kaderi adlı kitapların çevirmenidir. Cogito, Flsf, Birikim, felsefelogos, kampfplatz, Problemos gibi dergilerde çağdaş siyaset felsefesi ve sinema üzerine yazıları yayınlanmıştır.Şimdilerde, Maurice Merleau-Ponty ve Frantz Fanon üzerine bir kitap yazmakta, Roberto Esposito’nun Bíos: Biyopolitikave Felsefe adlı eserini çevirmektedir. Halen Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde görev yapmaktadır.
